Invoering van het asbestattest

Gebouwen met bouwjaar 2001 of ouder die van eigenaar veranderen door verkoop of schenking moeten vanaf 23 november ’22 over een asbestattest beschikken. Ook wanneer iemand door bijv. huwelijk mede-eigenaar van een gebouw wordt, is zo’n attest verplicht. In geval van erven is een attest nog niet verplicht.

Deze verplichting kadert in de Vlaamse doelstelling om tegen 2040 alle Vlaamse woningen en gebouwen asbestveilig te maken. Daarom dat tegen 31 december 2031 alle Vlaamse woningen en gebouwen over zo’n attest moeten beschikken. Doel van het attest is om inzicht te verschaffen aan de eigenaar over het attestprobleem in zijn eigendom zodat hij kan inschatten waar de risico’s liggen bij afbraak, renovatie, … Astbest is immers niet zo onschuldig als lang gedacht werd. Zeker in ongebonden toestand is asbest gevaarlijk omdat het asbestose (asbeststoflong)kan veroorzaken, wat kan evolueren naar een vorm van longkanker. Asbest komt trouwens voor in 1001 verschillende toepassingen, waardoor het in veel oudere gebouwen in grote mate aanwezig is.

Een attest laten opmaken

Zelf een attest opmaken kan je niet zomaar doen, je moet hiervoor verplicht beroep doen op een asbestdeskundige die verbonden is aan een erkende onderneming. Deze persoon is onafhankelijk, volgde een erkende opleiding en slaagde voor een theoretisch en praktisch examen. Om het attest op te maken voert de deskundige een zgn. niet-destructief onderzoek uit, wat voornamelijk visueel van aard is. Hij zal dus nakijken waar er eventueel problemen zijn en kan stalen nemen van bepaalde oppervlaktes zoals bijv. het pleisterwerk, zonder in muren te boren of valse wanden open te kappen. Als (nieuwe) eigenaar krijg je dus een algemeen inzicht in de risico’s van het gebouw. Voor de nieuwe eigenaar is het aanbevolen dat hij dit attest met de deskundige bespreekt zodat hij kan inschatten welke kosten er eventueel gemaakt gaan moeten worden om de asbest op een veilige manier te verwijderen.

Het attest blijft in principe 10 jaar geldig, tenzij er in het attest sprake is van een onveilige toestand. Dan is het attest vijf jaar geldig. Een voorbeeld van attest en een lijst van gecertificeerde deskundigen vind je terug via de infokanalen van OVAM.

Om een attest op te laten maken en het voorafgaandelijke onderzoek te laten doen, betaal je gemiddeld 500 à 600 euro. Naargelang de grootte, hoogte en complexiteit van het gebouw kan dit echter oplopen, bijv. wanneer er een hoogtewerker nodig is of er extra stalen genomen moeten worden. OVAM rekent een retributie van 50 euro aan voor het afleveren van het attest aan de deskundige, die dit aan de klant doorrekent. Let er echter wel op dat de deskundige geen BTW aanrekent op de retributie, dit is immers niet toegestaan.

Kritische bedenkingen

  • Het mooie aan een niet-destructief onderzoek is dat de deskundige veel op het zicht kan doen zonder echt structurele schade toe te brengen aan de eigendom. Het nadeel hiervan is echter wel dat een asbestattest niet zoveel zegt over de aanwezigheid van asbest in jouw huis, maar eerder aangeeft hoeveel asbest er aan de oppervlakte in de zichtbare delen aanwezig is. Wie grondig renoveert, zou alsnog asbest kunnen tegenkomen in zijn eigendom, ook al geeft het attest iets anders aan.
  • De prijzen zijn niet wettelijk vastgelegd, dus iedere deskundige kan zelf zijn prijzen bepalen. Het komt er dus als consument op neer om bij verschillende firma’s offertes op te vragen en te vergelijken.
  • Er zijn nog lang niet voldoende gecertificeerde deskundigen om het asbestonderzoek uit te voeren, waardoor er langere wachttijden ontstaan. Mensen die hun huis willen verkopen en een asbestattest moeten aanvragen, kunnen dit attest pas in 2023 ontvangen. Tot dan is hun woning, omwille van het ontbreken van dit attest, in de feiten onverkoopbaar. Wie nu een asbestonderzoek aanvraagt, heeft alvast af te rekenen met een wachttijd tot eind januari voor een plaatsbezoek door de deskundige. Dit maakt ook dat kopers en verkopers die al een compromis hebben ondertekend voor een huis dat nog niet over een astbestattest beschikt in juridische onzekerheid leven.

Tot slot nog dit:

wie een asbestattest ontvangt voor zijn woning of gebouw kan dit vanaf dan ook terugvinden in zijn digitale woningpas, dit is een digitaal woningpaspoort die iedere woning heeft. Je kan het digitaal woningpaspoort van jouw woning terugvinden via http://woningpas.vlaanderen.be door in te loggen met jouw e-id of Itsme.