Op vrijdag 7 juli 2023 waren we met OKRA uitgenodigd in de senaatscommissie Internationale aangelegenheden over de idee van de invoering van een internationaal verdrag voor de rechten van ouderen.
Koen Peeters (OKRA) ging samen met Koen Detavernier (WSM) in op deze uitnodiging. Al verscheidene jaren pleiten we voor een dergelijke conventie voor rechten van ouderen, maar België heeft tot nog toe hierover geen duidelijk standpunt ingenomen. We rekenen erop dat vooral Vlaanderen zich hiervoor positief zou uitspreken en dat België, dat in het voorjaar van 2024 het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie op zich neemt, een voortrekkersrol zou opnemen om dit in een Europees kader te gaan bepleiten in de Verenigde Naties.
Eerst was OKRA geen grote voorstander van een afzonderlijk Verdrag voor rechten van ouderen, vanuit een principiële houding dat ouderenrechten geïntegreerd moeten zitten in een inclusieve benadering. Onze contacten met GK in Bangladesh én de gewijzigde visie op ouderenrechten n.a.v. de covidperiode hebben ons echter van gedachten doen veranderen. Het aantal ouderen stijgt sterk, het meest nog in het zuiden. De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) dateert uit een periode dat vergrijzing nog ongekend was (1948). Discriminatie op basis van leeftijd wordt daarin dan ook niet vernoemd (wel gender, religie, huidskleur,…) Een conventie voor de rechten van ouderen moet een hefboom zijn voor ouderen in het zuiden én hier om overheden aan te zetten om sociale rechten voor ouderen te ontwikkelen en/of te vrijwaren.
In de covidperiode hebben ook wij hier ervaren hoe snel ouderen gecategoriseerd worden en op basis daarvan gediscrimineerd. Recent is er nog het voorstel van de Europese commissie om autobestuurders vanaf 70 jaar extra beperkingen op te leggen zonder dat daar objectieve argumenten voor zijn.
Naast OKRA was ook Daniël Van Dael, voorzitter van de federale ouderenraad uitgenodigd; hij bracht een vergelijkbaar pleidooi als OKRA. Ook Veronique Joosten, directeur van de afdeling Mensenrechten van de FOD buitenlandse zaken bracht een boeiende uiteenzetting over de werking van de huidige verdragen. Hieruit onthoud ik vooral de grote moeilijkheid om correcte en up-to-date rapportage te bekomen over de handhaving en impact van de diverse al bestaande verdragen. Laat het nu net de regelmatige rapportage zijn die een belangrijke meerwaarde van een verdrag rond ouderenrechten zou kunnen betekenen.
Het werd een boeiende namiddag waarop de aanwezige senatoren goed geluisterd hebben en onze bekommernissen hebben genoteerd. Eén van hun bezorgdheden was de onderrapportage van schendingen van ouderenrechten. En net daarmee zijn wij als OKRA dagelijks bezig…
Koen Peeters
