Vorig jaar werd een bankencollectief opgericht bestaande uit een 20-tal organisaties. Ouderenorganisaties, armoedeorganisaties, organisaties voor personen met een handicap en vakbonden bundelden hun krachten om de problemen rond digitalisering in de financiële sector te signaleren. Financiële zelfredzaamheid is een essentieel kenmerk om volwaardig te kunnen participeren in de samenleving. Dagelijks spreken mensen ons aan over de moeilijkheden die men ervaart in de digitale samenleving. Veel mensen bevinden zich niet op de digitale sneltrein en dreigen uitgesloten te worden. Hoewel onderzoek aantoont dat meer mensen digitale vaardigheden ontwikkelen, zijn deze cijfers vaak een overschatting. 75-plussers worden vaak uit de steekproef geweerd of onderzoeken gebeuren enkel digitaal. Ook personen wiens zoon of dochter helpt bij het uitvoeren van digitale taken worden gezien als digitaal zelfredzame personen.
In juli 2021 werd het charter voor de universele bankdienst goedgekeurd. Het charter kwam deels tegemoet aan onze eisen. Vanuit het bankencollectief vroegen we een wettelijk regeling die de kosten voor niet-digitaal bankieren reguleert. Kosten voor niet-digitaal bankieren werden buitenproportioneel doorgerekend aan niet-digitale gebruikers. Sommige personen kregen een jaarfactuur van meer dan 100 euro. Hier werd door het charter vanaf 2022 komaf mee gemaakt. Het invoeren van een afspraak rond de maximale kostprijs (60 euro) was voor onze achterban dan ook erg belangrijk. Omdat we geloofden in de positieve elementen van het charter hebben we dit vanaf januari 2022 actief naar onze achterban gecommuniceerd.
Desalniettemin wijzen we u graag op een grote tekortkoming van het charter, het vrijblijvend karakter. Aanleiding van deze brief is een mail die we van Argenta ontvingen. Tegen april 2023 zullen alle apparaten voor het afdrukken van rekeninguittreksels stilaan verdwijnen. Dit zal een significante negatieve impact hebben op de financiële zelfredzaamheid voor heel wat mensen. We willen zeker Argenta niet alleen viseren want zoals zij zelf aanhalen volgen zij het voorbeeld van heel wat andere grootbanken.
Duurzaamheid en ecologische argumenten worden vaak door banken als argument gebruikt voor het invoeren van digitale toepassingen. Ook wij vinden duurzaamheid heel belangrijk binnen onze organisaties. Maar een duurzaam beleid, is een beleid dat ook niemand achterlaat. De toenemende digitale uitsluiting valt niet te rechtvaardigen. . Wij pleiten daarom voor het behoud van papieren communicatiekanalen en fysieke bankkantoren.
Daarom stellen we de waarde van het huidig charter in vraag. Wat betekent het charter nog als de individuele voorwaarden worden geschrapt? Als het toestel voor de rekeninguittreksels verdwijnen, de bankkantoren en geldautomaten worden gesloten, blijft enkel nog 2.C van het charter over – de variabele kost bovenop de maximumprijs voor 60 euro om de rekeninguittreksels per post toegestuurd te krijgen. We betreuren dan ook deze evolutie ten zeerste. Het behoud van bankkantoren, geldautomaten en de basisprincipes van het charter zijn voor ons elementen die inherent verbonden zijn met het behoud van financiële zelfredzaamheid.
Wij willen erop aandringen dat de mogelijkheden om rekeninguittreksels af te drukken op de daarvoor bestemde (bankeigen) automaten nog behouden blijft voor een langere periode. De versnelde afbouw die we nu merken gaat ten koste van de financiële zelfredzaamheid van een grote groep mensen. Dat gaat regelrecht in tegen een van de belangrijkste objectieven van het charter en schaadt de belangen van de niet-digitale consumenten . We willen daarom aandringen op een krachtige bijsturing van deze evolutie en op een reeks van begeleidende maatregelen om de digitale zelfredzaamheid van deze kwetsbare groep te versterken. Bovendien verwachten we dat het wetsontwerp dat wordt voorbereid inzake lokaal bankieren aan deze verwachtingen voldoen.
We kijken alvast uit naar uw reactie.
Met de meeste hoogachting,
OKRA, Enéo, Financité, les Travailleurs Sans Emploi de la CSC, Espace Seniors, Het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding, Commission wallonne des prépensionnés et pensionnés FGTB, S-Plus VZW, Fédération des Services Sociaux FDSS, Vlaamse actieve senioren, Association socialiste de la personne handicapée, CD&V senioren, Les Engages, Welzijnszorg VZW, Alteo, VVSG, ACLVB, ACV werkzoekendenwerking, CSC Seniors en LA CNE secteur finances.
