Webinar coronavaccinatie - 10 prominenste vragen én hun antwoorden

Er zijn verschillende soort vaccins. Sommige lijken beter geschikt voor 55-plussers dan anderen. Welke vaccinaties zijn er op heden goedgekeurd en welke vaccinaties zullen worden gebruikt om 55-plussers in te enten?

Er zijn geen bewijzen dat sommige vaccinaties niet goed zijn voor ouderen. Oorspronkelijk ontbraken ouderen in de klinische studie van het AstraZeneca vaccin. Bij de andere vaccinaties was die doelgroep wel in de studie opgenomen. Omdat concrete data over ouderen van het AstraZeneca vaccin ontbrak, kunnen we niet zeggen dat dit vaccin beter of minder geschikt is voor oudere mensen. En dus worden die firma’s gevraagd om bijkomende studies te verrichten. Tot zover die data nu beschikbaar is, lijkt er geen probleem te zijn voor oudere mensen. Momenteel is de Hoge Gezondheidsraad van België voorzichtig geweest om de brede toestemming te geven voor ouderen. Er is geen enkele reden waarom we moeten schrik hebben voor die vaccins. De Wereldgezondheidsorganisatie had al voor 55-plussers toestemming gegeven. We hebben gewoon nog niet de gegevens om te kunnen zeggen: ‘Je moet geen schrik hebben.’. Ik vermoed dat de Hoge Gezondheidsraad dat advies binnenkort zal aanpassen.

Pfizer en Moderna zijn vaccins die beiden zijn goedgekeurd voor 55-plussers. Werkt het ene vaccin beter voor 55-plussers dan het andere? En zal het Johnson &Johnson vaccin ook worden goedgekeurd voor 55-plussers?

Pfizer en Moderna zijn twee mRNA vaccins die een iets betere werking hebben dan het AstraZeneca vaccin. Er worden studies uitgevoerd die nagaan hoe de vaccinaties optimaal kunnen worden toegediend. Door een correctere toediening heeft het AstraZeneca vaccin ondertussen ook al een werkzaamheidsgraad van 80%. Pfizer en Moderna hebben een werkzaamheidsgraad van 95%. Natuurlijk is een correcte interpretatie van die cijfers belangrijk. Alle vaccinaties bieden zo goed als 100% bescherming tegen een opname op intensieve zorgen. Het verschil gaat dus meer over het krijgen van symptomen na een COVID-besmetting. Die symptomen zijn van voorbijgaande aard. De vaccinaties die er nu zijn, hebben ook niet meer nevenwerkingen voor oudere mensen.

Johnson & Johnson zal voor zover dat we nu weten, een even goede werking hebben als de andere vaccins. Dit vaccin zal ook 100% bescherming bieden tegen opname op intensieve zorgen of sterfte. Als het Russische en Chinees vaccin zijn goedgekeurd, dan zie ik geen probleem in de toepassing ervan. De reden waarom ze momenteel nog niet zijn goedgekeurd in Europa is omdat de producten nog geen of pas recent een dossier hebben ingediend. Pas als de werking en mogelijke nevenwerkingen zijn onderzocht, zal men toestemming kunnen krijgen om deze ook in Europa te gebruiken.

Er zijn verschillende varianten of virusstammen van het coronavirus. Ik lees over de Zuid-Afrikaanse variant, Britse variant en Braziliaanse variant. Gaan deze vaccinaties ook werkzaam zijn tegen deze types?

Virussen muteren altijd. Hoe sneller het virus zich verspreidt, hoe vlugger mutaties optreden. Voor de huidige virusstammen die momenteel in België aanwezig zijn werken de drie goedgekeurde vaccinaties even goed. Voor de Britse variant (momenteel 50% van de besmettingen) is de reactie misschien iets slechter, maar er is geen sprake van een significant (systematisch) verschil. Voor de Zuid-Afrikaanse variant, die momenteel nauwelijks voorkomt in België werken alle vaccins minder goed. De RMNA vaccins werken redelijk, AstraZeneca werkt niet goed meer. Wat betreft de Braziliaanse variant zal dit gelijkaardig zijn aan de Zuid-Afrikaanse variant. De RMNA vaccins kunnen zich heel gemakkelijk aanpassen aan nieuwe virusstammen. Zo is Moderna al begonnen met het ontwikkelen van een aangepast vaccin. De klinische studies moeten hiervan nog worden opgestart. Men verwacht dit vaccin tegen de herfst. We weten nog niet concreet hoe dit vaccin zal worden toegediend, dit kan misschien in de vorm van een ‘booster’ – één spuitje gebeuren.

Kan je een mRNA vaccin krijgen als je eerder met AstraZeneca bent ingeënt?

Op korte termijn, door het huidige gebrek aan vaccins denk ik van niet. Maar als in de toekomst een booster zal moeten worden toegediend voor een nieuwe variant, kan dit misschien wel.

Zijn de vaccins veilig? Hoe werkt een vaccin?

Ik vind de vaccinaties momenteel verbazingwekkend veilig. De nevenwerkingen die men kan krijgen na een inspuiting zijn van hele korte duur. Een vaccin is geen geneesmiddel. Een geneesmiddel is ontworpen om lang en actief in het lichaam te blijven. Bijvoorbeeld iemand die een medicijn neemt voor een chronische ziekte moet dit voor een periode nemen. Een vaccinatie heeft een andere werking. Een vaccinatie wordt op één moment toegediend en wordt door je lichaam binnen de dag of enkele dagen afgebroken. Het enige dat het vaccin doet is een melding maken: ‘Maak een virusproteïne aan, want dat is een goede training voor het immuunsysteem’. Door de aanmaak van die virusproteïne zal je sneller een goede immuunreactie opbouwen als je geïnfecteerd zou zijn. Een vaccin is dus een training voor je immuunsysteem. Het is de meest veilige manier om immuniteit te verkrijgen.

Ik heb reeds corona gehad, moet ik nog steeds worden gevaccineerd?

Het is zeker aangeraden je te laten vaccineren ook al ben je al besmet geweest met corona. De immuunreactie die wordt opgewekt door het vaccin is veel sterker dan de immuunreactie die wordt opgewekt door het virus zelf. Na een coronabesmetting is de kans kleiner maar niet nul dat je terug ziek wordt en eventueel zelfs sterft. Na een infectie bouw je immuniteit op, maar deze is minder goed dan bij een vaccinatie. Momenteel voert men studies uit om na te gaan of mensen die al corona hebben gehad, maar één dosis nodig zou hebben in plaats van twee. Momenteel zijn hier nog geen resultaten van binnen, dus raadt men iedereen twee dosissen aan.

Mogen hartpatiënten, mensen die bloedverdunners nemen, longpatiënten, nierdialysepatiënten gevaccineerd worden?

Ik ben zelf geen medicus maar een biochemicus. U overlegt dit best met de arts. Volgens mij is dit geen probleem, maar ik kan daar dus geen uitspraken over doen.

Welke voorzorgen kan ik enkele dagen voor of na de vaccinatie nemen? Kan er een wisselwerking zijn met bepaalde medicatie?

Als u twijfels hebt over de medicatie dat u inneemt, neemt u best vooraf contact op met uw huisarts. Zorg ervoor dat uw immuunsysteem tiptop in orde is: slaap goed, drink niet te veel alcohol, neem geen drugs in. Uiteindelijk is de vaccinatie een training van uw eigen immuunsysteem. Indien uw immuunsysteem fit is, zal het vaccin beter werken. Neem vooraf ook geen pijnstillers in. Een pijnstiller heeft nevenwerkingen. Als je na inenting hoofdpijn krijgt, kan je alsnog een pijnstiller innemen.

Ben je nog besmettelijk voor anderen na twee inentingen?

Op heden bestaat hierover nog geen zekerheid. De meeste mensen zijn waarschijnlijk beschermd tegen infectie maar precieze cijfers zijn nog niet geweten. Er doen cijfers de ronde van 70% minder kans op besmetting na het toedienen van het vaccin. Er is echter nog onvoldoende data beschikbaar om die 70% te kunnen bevestigen. Wat wel geweten is dat de kans kleiner is dat je wordt geïnfecteerd en dat je het ook minder doorgeeft aan anderen. Degene die geïnfecteerd geraken, maken ook minder virusdeeltjes aan, waardoor het ook minder besmettelijk is. Maar dat is niet gelijk aan nul. Daarom geven we ook de boodschap aan mensen die zijn ingeënt: houd afstand en draag een mondmasker zolang je niet bent geïnfecteerd.

Zal ik jaarlijks moeten worden ingeënt?

Het immuunsysteem heeft een geheugensysteem. Dit geheugensysteem kan je vergelijken met het korte- en lange termijn geheugen. Het is niet omdat iets lang geleden is gebeurd, je het niet meer weet. Hetzelfde gebeurt met ons immuunsysteem. Een vaccinatie werkt zowel op het korte als lange termijn immuun geheugen. Hoelang het in het immuun geheugen blijft, weten we nog niet. Dat varieert van virus tot virus en van immuunreactie tot immuunreactie.

Waar kan ik correcte informatie vinden?

Heb je nog vragen, contacteer ons per mail of per telefoon: belangenbehartiging@okra.be of +32 2 246 44 51