Klokkenluidersregeling

Europa wenst meer in te zetten op fraudebestrijding en heeft daarvoor een klokkenluidersrichtlijn ingevoerd. [1]

Deze richtlijn heeft tot doel om klokkenluiders te beschermen tegen vergeldingsmaatregelen, via enerzijds de verplichting voor organisaties om meldingskanalen te voorzien en, anderzijds, via een verbod op represailles. Zo zal een eventuele melder in principe geen inbreuk op vertrouwelijkheidsclausules of openbaarmaking van bedrijfsgeheimen verweten kunnen worden. De Belgische richtlijn is van toepassing sinds 24 november 2022.

Organisaties moeten een intern meldingskanaal installeren dat voldoende vertrouwelijk en onpartijdig meldingen zal opvolgen.

De melder geniet enkel een bescherming indien hij “inbreuken op het Unierecht” meldt. Dit geldt voor de onderstaande 12 toepassingsgebieden.

Toepassingsgebied

Het toepassingsgebied van deze procedure is beperkt tot volgende onderwerpen:

  1. Overheidsopdrachten
  2. Financiële diensten, producten en markten, voorkoming van witwassen van geld en terrorismefinanciering
  3. Productveiligheid en productconformiteit
  4. Veiligheid van het vervoer
  5. Bescherming van het milieu
  6. Stralingsbescherming en nucleaire veiligheid
  7. Veiligheid van levensmiddelen en diervoeders, diergezondheid en dierenwelzijn
  8. Volksgezondheid
  9. Consumentenbescherming
  10. Bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens, en beveiliging van netwerk- en informatiesystemen
  11. Bestrijding van belastingfraude
  12. Sociale fraudebestrijding

Een melding kan ingediend worden door:

  • Elke (ex-) werknemer van OKRA of OKRA-SPORT+
  • Elke (ex-) vrijwilliger van OKRA of OKRA-SPORT+
  • Elke zelfstandige die werkt voor OKRA of OKRA-SPORT+

Beschermingsmaatregelen

Beschermingsmaatregelen

Volgende beschermingsmaatregelen werden in plaats gebracht:

  • Geheimhoudingsplicht. De identiteit van de melder en eventueel andere betrokkenen wordt te allen tijde geheim gehouden.
  • Elke vorm van represailles is verboden. De melder waarvan de melding ontvankelijk werd verklaard geniet bescherming tegen elke vorm van represaille of benadeling betreffende de melding. Hieronder verstaan we:
    • Schorsing, tijdelijke buitendienststelling, ontslag of soortgelijke maatregelen
    • Degradatie of weigering van bevordering.

Ondersteuningsmaatregelen

De ondersteuningsmaatregelen bestaan erin dat volledige en onafhankelijke informatie over beschikbare remedies en procedures die bescherming tegen represailles bieden kosteloos toegankelijk is voor de melder.

Het Federaal Instituut voor de bescherming en bevordering van de rechten van de mens (FIRM) is verantwoordelijk voor het toepassen van de ondersteuningsmaatregelen.

De beschermingsmaatregelen zijn eveneens van toepassing op andere bij de melding betrokken personen voor zover de betrokkenheid van deze personen niet redelijkerwijze is aangetoond.

Meldingsmogelijkheden

Er zijn 3 mogelijkheden om een vermoeden van inbreuk op het Unierecht te melden:

  • Telefonisch op het nummer: 
    • 02 246 44 38 (Stéphanie Cleynen); 
    • of 0495 58 45 13 (An Verdonck)

Procedure

[1]  Op 26 november 2019 werd de “Richtlijn 2019/1937 inzake de bescherming van personen die inbreuken op het Unierecht melden” (“klokkenluidersrichtlijn”) gepubliceerd.