Verplichte energierenovatie vanaf 2023

Vlaanderen gaat de klimaatuitdaging aan door te streven naar een complete, ambitieuze make-over van onze woningen. Energierenovatie is al wat de klok slaat. Je las of hoorde er wellicht al over in de media. Maar wat moet je hier zeker over weten? En is het ook een uitdaging voor jou en mij?

Vanaf 2023 zullen nieuwe eigenaars van woongebouwen in Vlaanderen verplicht worden om binnen de 5 jaar na aankoop de woning grondig energetisch te renoveren tot minimum EPC-label D. Het EPC toont in hoeverre jouw woning energiezuinig is en gaat van label A+ (heel energiezuinig) tot F (energieverslindend).

Ook wie al langer een woning bezit, kan die wellicht beter opwaarderen. Vanaf 2025 moet élke woning volgens de woningkwaliteitsnormering een welbepaald EPC-label hebben.

• Voor appartementen en woningen in gesloten bebouwing geldt vanaf 2025 meteen de EPC-labelnorm E.
• Voor woningen in halfopen en open bebouwing geldt vanaf 2025 label F.

In 2030 en 2040 gaan we telkens een trap omhoog met de EPC-labelnorm.

• Voor appartementen en woningen in gesloten bebouwing evolueren we naar maximaal label D in 2030 en label C in 2040.
• Voor de woningen in open en halfopen bebouwing gaan we van maximaal label E in 2030 naar label D in 2040.

Appartementen en woningen die slechter scoren dan het verwachte label, komen vanaf 2025 in aanmerking voor een ongeschiktheidsverklaring. Een ongeschikt verklaarde woning heeft enkele nadelige gevolgen :

• Zo is er een gemeentelijke of Vlaamse heffingsplicht (bv. €2.200 euro tot €5.500 na 5 jaar).
• Wil je je woning verkopen? Dan rust er een recht van voorkoop op de woning (besturen kunnen de woning aankopen tegen de afgesproken prijs). Kopers kunnen hierdoor afgeschrikt worden.
• Wil je je woning verhuren? Dat kan niet, zolang ze geen energetische renovatie heeft ondergaan! Het is ook strafbaar: er kan een geldboete en/of gevangenisstraf volgen als je toch probeert te verhuren. Meer info lees je hier.

In theorie gaat bovenstaande op voor iedereen, maar de regering zal dit enkel controleren bij wie verhuurt of verkoopt.

In Vlaanderen scoort een gemiddelde woning energielabel D. Heb je nog geen EPC laten opmaken voor jouw woning, dan kan je met deze test het energielabel van jouw woning inschatten. Je ontdekt er ook hoe je jouw woning energetisch kan verbeteren.

Je kan natuurlijk ook altijd een energiedeskundige type A laten langskomen voor een uitgebreider residentieel EPC-verslag. Hier hangt wel een prijskaartje aan vast, afhankelijk van het type woning dat je hebt. Om te weten hoeveel dat bedraagt, spreek je best enkele energiedeskundigen aan voor een offerte op maat. Het EPC toont het energielabel van jouw woning en bovendien krijg je nuttige aanbevelingen. Het EPC informeert ook hoe jouw woning scoort op de energiedoelstellingen 2050.

Om een grondige renovatie voor zoveel mogelijk gezinnen mogelijk te maken, biedt de Vlaamse overheid heel wat premies en tussenkomsten aan.

Zo kan je beroep doen op:

• het renteloze renovatiekrediet. Als je een woning met slechte energieprestatie binnen de vijf jaar energetisch aanzienlijk verbetert, zal je aansluitend bij het hypothecair krediet voor de verwerving van het pand, ook een renteloos renovatiekrediet kunnen afsluiten. Het renovatiekrediet is renteloos aangezien de interesten automatisch een keer per jaar worden terugbetaald. Let op: dit kan voorlopig nog niet bij alle banken. Meer informatie vind je hier.
  • Engageer je je om een woning naar label A te brengen binnen de 5 jaar? Dan kan je tot €60.000 euro renteloos lenen. Voor label B is dat €45.000 en voor label C is dat €30.000.
  • Wie zich engageert om een appartement naar label A te brengen binnen de 5 jaar, kan tot €45.000 euro renteloos lenen. Voor label B is dat €30.000 euro. 
  
  

  Renteloos renovatiekrediet	Woning (E/F)	Appartement (D/E/F)
  Naar label C	30.000 euro	nvt
  Naar label B	45.000 euro	30.000 euro
  Naar label A	60.000 euro	45.000 euro

  
  

  Vanaf 1 januari 2023 breidt de energielening+ en renteloos renovatiekrediet uit:

  • Niet-energiezuinige woningen die tot label D renoveren zullen ook in aanmerking komen voor een energielening+ of een renteloos renovatiekrediet: €20.000 voor een woning en €10.000 voor een appartement.
  • Bovendien zal bij het renovatiekrediet of de energielening+ voor een periode van 10 jaar ook een negatieve rente worden aangeboden vanaf label C. Deze rentevoet varieert naargelang het label dat wordt bereikt. Op die manier krijg je een sterke stimulans om jouw woning zo grondig mogelijk te renoveren.
• Indien je vanaf 2021 een woning geschonken of na erfenis krijgt met een slechte energieprestatie, kan je terecht bij het energiehuis voor het afsluiten van een energielening+ tot €60.000. Het belangrijkste verschil met het renteloze renovatiekrediet (na aankoop van een woning) is dat de lening van bij aanvang renteloos wordt toegekend. Meer informatie vind je hier.

Voor zittende eigenaars is de huidige 0%-energielening, bijgestuurd. Die je kan aanvragen bij een energiehuis in de buurt. Het leenbedrag wordt sterk verhoogd van €15.000 naar €50.000, de looptijd wordt verlengd van 10 jaar naar 25 jaar en een grotere doelgroep komt in aanmerking. Meer informatie vind je hier.

Verder bestaan er momenteel verschillende soorten premies:

• Premies voor individuele maatregelen (dakisolatie, muurisolatie, beglazing, verwarming, ...).
• De EPC-labelpremie. Dit is een premie voor het behalen van een bepaalde energieprestatie.
• Premies waarin ook wordt voorzien in trajectbegeleiding zoals de huur- en isolatiepremie (huurwoningen) en de collectieve renovatieprojecten (burenpremie).

Omdat het momenteel zo’n kluwen is, heeft het Vlaams Parlement recent het licht op groen gezet voor een vereenvoudigde en eengemaakte woon- en energiepremie.

• Bedoeling is dat je in de tweede helft van 2022 via één onlineloket de “Mijn VerbouwPremie” zal kunnen aanvragen voor renovatie én energiebesparende investeringen. De eengemaakte premie zal werken met drie doelgroepen (twee inkomensafhankelijke en een algemene) en acht categorieën van werken. Die werken gaan van dakrenovatie en buitenmuurrenovatie tot gascondensatieketels en hernieuwbare energie.
• Meer lees je hier: www.vlaanderen.be/eengemaaktepremie.

Lees meer over de nieuwe renovatieverplichting.