Verwarmen met stookolie: wat mag wel en wat mag niet?

In België verwarmt 16% zich met stookolie. Jij misschien ook? In het licht van de energietransitie en de overgang naar duurzame energie, moeten we het gebruik van stookolie de komende jaren afbouwen. Stookolie is namelijk een van de meest vervuilende fossiele energiebronnen. Ongeveer 40% van de broeikasgasemissies is afkomstig van het gebruik van stookolie in de verwarming van woningen.

• Vanaf 1 januari 2022 is het in Vlaanderen daarom verboden een stookolieketel te vervangen of te plaatsen in bestaande woningen en gebouwen die kunnen aangesloten worden op het aardgasnet.1 Ligt er geen aardgas in de straat, dan mag je in een bestaande woning wél nog een nieuwe stookolieketel plaatsen.
• In nieuwbouw of gebouwen die een ingrijpende energierenovatie ondergaan, is het vanaf 2022 ook verboden een stookolieketel te plaatsen (zelfs als er geen aansluiting op aardgas mogelijk is).

Jouw huidige stookolieketel mag je voorlopig blijven gebruiken!

• Kleine herstellingen aan bestaande toestellen blijven mogelijk. Bij een defect aan een brander of regeling mag je dat onderdeel herstellen of vervangen. Van zodra het ketellichaam, dus het verwarmingstoestel als geheel, moet vervangen worden, spreken we van ‘het vervangen van de stookolieketel’. Als er een aardgas in de straat ligt, is vervanging door een stookolieketel niet meer toegelaten.
• Ligt er aardgas in de straat? Dan bereid je je best nu al voor op een alternatief, ruim voordat jouw ketel uitvalt. Anders kan je wel even zonder verwarming komen te zitten. Denk er bijvoorbeeld aan om nu al een aardgasaansluiting aan te vragen en pas later een contract aan te gaan met een energieleverancier. Of isoleer jouw woning bij en voorzie ze op lage temperatuur verwarming. Zo sta je klaar voor duurzame verwarmingsopties, zoals een warmtepomp.

Eigenaars die toch een nieuw stookolietoestel installeren in de gevallen dat dit niet is toegelaten, riskeren een administratieve geldboete van 3000 euro, vermeerderd met 2000 euro per gebouweenheid. Voor een eengezinswoning bedraagt de geldboete bijgevolg 5000 euro, terwijl deze voor een appartementsgebouw met tien wooneenheden 23.000 euro zal bedragen (3000 euro + 10 x 2000 euro).

Ja, voor sommige verwarmingstoestellen zijn er premies:

• Voor warmtepompen gaat dat momenteel van €300 tot €8000, afhankelijk van het type en de voorwaarden. De Vlaamse regering gaf aan dat ze de premiebedragen zullen verhogen. Vervang je een stookolieketel door een gascondensatieketel? Dan krijg je als prioritaire doelgroep van Vlaamse energielening (bv. max gezamenlijk belastbaar inkomen van €31 870) tot €2500 premie. Je vindt alle energiepremies van 2022 via deze link.
• Let wel op: in de loop van de 2^e helft van 2022 wordt het premiesysteem hervormd. Omdat het momenteel zo’n kluwen is, heeft het Vlaams Parlement recent het licht op groen gezet voor een vereenvoudigde en eengemaakte woon- en energiepremie. Bedoeling is dat je via één onlineloket de “Mijn VerbouwPremie” zal aanvragen voor renovatie én energiebesparende investeringen. De eengemaakte premie zal werken met drie doelgroepen (twee inkomensafhankelijke en een algemene) en acht categorieën van werken. Die werken gaan van dakrenovatie en buitenmuurrenovatie tot gascondensatieketels en hernieuwbare energie. Lees meer over de eengemaakte woon- en energiepremie.

De stap naar het uitfaseren van fossiele brandstoffen is gezet met het verbod op het plaatsen en vervangen van stookolieketels in bepaalde situaties vanaf 2022. Voor het afstappen van fossiele brandstoffen zoals aardgas, is het verdere uitfaseringsplan nog niet helemaal uitgetekend. Wat is wel al bekend?

• Voor nieuwe grote verkavelingen/appartementsgebouwen en groepswoningbouwprojecten mag er geen aardgasaansluiting meer voorzien worden vanaf 2021.
• Voor stedenbouwkundige vergunningen vanaf 1 januari 2026 zal bij nieuwbouw geen aardgasaansluiting meer mogelijk zijn.
• Wie tussen nu en 2026 toch kiest voor aardgas, zal een hogere aansluitkost betalen (€1200 tot 1400 i.p.v. €250). Daar vervalt de huidige overheidstussenkomst.
• Vanaf 2023 zal er bij nieuwbouw een verplichting zijn tot installatie van een hybride warmtepomp (gasketel met lucht-water warmtepomp) ipv een gascondensatieketel.

Meer informatie over duurzaam verwarmen lees je via website van Vlaanderen energiesparen.be.